Ev almak ve satmak isteyenlerin başvurduğu bir uygulama olan konut değerleme nedir? Konut değerleme, gerekli teknik incelemeler sonucunda evin gerçek değerinin hesaplanması olarak tanımlanıyor.
Alanında uzmanlar tarafından yapılan bu işlem, günümüzde ev almak ve satmak isteyenlerin başvurduğu ilk uygulamalar arasında yer alıyor. Günümüzde ev kredisi çekmek isteyen kişiler, satın almak istedikleri evin gerçek değerini öğrenmek istiyor. Evin gerçek değeri hesaplandıktan sonra, konut kredilerinin miktarı belirleniyor. Bunun için çeşitli faktörlerin hesaba katıldığı gerekli incelemeler sonucunda ev ekspertiz işlemi yapılıyor. SPK lisansına sahip uzmanlar tarafından gerçekleştirilen konut değerleme işlemi, birkaç farklı yöntemle uygulanıyor. 2000 yılından itibaren konut değerleme için yapılan kanuni düzenleme sonucunda SPK ve BDDK tarafından farklı yol haritaları izleniyor.
Konut Değerleme Raporu Nedir?
Evin gerçek değerini ortaya koyan konut değerleme raporu nedir? Konut değerleme raporu, ev taşınmazının veya eve bağlı hakkın talep edilen zaman dilimi içerisindeki gerçek değerinin çeşitli bilimsel yöntemler kullanılarak takdir edilmesi sonucunda ortaya çıkan analiz raporu olarak tanımlanıyor.
Günümüzde konut kredisi çekmek isteyen kişiler, bankalara müracaat ediyor. Bankalar bu müracaat sonucunda müşterilere farklı miktarlarda kredi imkânı sunuyor. Kişiler, bankadan konut kredisi çekmek için başvurduğunda satın almak istedikleri evin gerçek değerini bilmek istiyor. Bu nedenle başvurulan konut değerleme raporu, alanında uzmanlığını SPK lisansı ile ispatlamış kişiler tarafından çıkarılıyor.
Konut Değerleme Raporu Kimler Tarafından Talep Edilir?
Konut almak isteyen kişiler, konutun talep ettikleri yıl içindeki gerçek değerini öğrenmek için konut değerleme işlemi yaptırmak istiyor. Peki, konut değerleme nedir? Evin gerçek değerini ortaya çıkarmak için ihtiyaç duyulan konut değerleme raporu, çeşitli bilimsel yöntemler ışığında belirleniyor.
Satın almak istediğiniz evin gerçek maddi değeri, ekspertiz sürecinde başvurulan çeşitli teknik incelemeler sonucunda ortaya çıkıyor. Evin değerini yükselten veya azaltan tüm faktörlerin hesaba katılarak uygulandığı bu işlem sonucunda ortaya çıkan rapor; ev sahibi, gayrimenkul şirketi, banka ve evi satın alan kişiler tarafından talep ediliyor.
Ev sahibi olmak isteyenler veya ev sahipleri tarafından sıklıkla başvurulan bu ekspertiz sürecine günümüzde gayrimenkul danışmanları oldukça hâkim oluyor. Ev piyasasına son derece hâkim olan gayrimenkul danışmanları, piyasaya hâkim olmadıkları bölgelerde konut değerleme raporuna ihtiyaç duyuyor.
Bankalar gayrimenkul danışmanların aksine müşterilerin borçları için ipotek ettiği evlerin gerçek değerini hesaplamak için ev ekspertiz sürecini başlatıyor. Evin gerçek değerini öğrenen bankalar, borcun ödenmemesi durumunda evin ne kadara satılması gerektiğini öğreniyor.
Konut Değerleme Nasıl Yapılır?
Konutların gerçek değerinin takdir edildiği süreç olarak tanımlanan ev ekspertiz nasıl yapılır? Ev satın almak isteyenler satın almak istedikleri evin gerçek değerini öğrenmek istediği gibi ev sahipleri de oturdukları evin gerçek değerini öğrenmek için konut değerleme raporu almak istiyor.
Konutun ev ekspertiz sürecinin başlatıldığı dönemdeki gerçek değeri, çeşitli teknik incelemeler ve başvurulan bilimsel yöntemler sonucunda belirleniyor. Konut değerleme raporu almak için başlatılan ev ekspertiz süreci iki farklı aşamada tamamlanıyor. İlk aşama resmi evrakların tamamlandığı süreç, diğer aşama ise saha çalışması olarak ayrılıyor.
Konut değerleme raporu için ekspertiz sürecine başlayan eksper, belediyeye giderek konut ekspertiz için gerekli evraklar topluyor. Ev için mühendislik ve mimarlık çalışmaları eline ulaşan eksper, bu çalışmaları değerlemeye tabi tutmaya başlıyor. Aynı zamanda tapu ve gerekli evrakları inceleyen eksper, evin değerini artıran ve düşüren faktörleri de hesaba kattıktan sonra, evin gerçek değerinin daha net ortaya çıkmasını sağlıyor.
Konut değerleme sürecinin ikinci aşaması olan saha çalışması evresinde eksper konuta giderek yapılan mimari ve mühendislik çalışmaları yerinde inceliyor. Konutun bulunduğu bölgedeki tüm faktörleri hesaba katan eksper, inceleyerek elde ettiği tüm bilgileri rapora işliyor.
Konut Değerleme Yöntemleri Nelerdir?
Konut değerleme raporu hazırlanırken uzmanların yararlandığı üç farklı yöntem bulunuyor. Ev ekspertiz hesaplama için başvurulan yöntemler şöyle sıralanıyor:
- Gelir Yaklaşımı: Gelir yaklaşımına göre belirlenen konut değeri, konut ile yaratılan gelir ve nakit akışları mevcut döneme yansıtılarak hesaplanıyor. Evin gelir beklentisi ve potansiyel değeriyle ilişkilendirildiği bu yaklaşım, tüm nakit giriş ve çıkışlarının hesaplanılmasını kapsıyor.
- Pazar Yaklaşımı: Konut değerlemesine tabi tutulan mülk, benzer mülklerin satışı ile mukayese ediliyor. Konut piyasasındaki verilerin dikkate alındığı bu yöntemde karşılaştırmaya yönelik bir değerleme uygulanıyor.
- Maliyet Yaklaşımı: Evin değeri maliyet yaklaşımına göre hesaplanırken fiziksel bozulma ve yıpranma payları düşülüyor. Gösterge niteliğinde belirlenen konut değerlemeye tabi tutulan aşırı yıpranmış ve eski evler, alternatifleri üzerinden gerekli mali düzenlemelere gidiyor.
Konut Değerlemeyi Kim Yapar?
Konut değerleme sürecine tabi tutulan evlerin gerçek değerinin hesaplandığı ekspertiz raporunda birtakım faktörler hesaba katılıyor. Bilimsel yöntemler ve teknik incelemeler sonucunda analiz edilen rapor, objektif ve nesnel bir şekilde oluşturulması gerekiyor. Ev sahipleri ve ev almak isteyenler tarafından ihtiyaç duyulan ekspertiz raporu, konut değerleme uzmanı olarak çalışan kişiler tarafından çıkarılıyor.
Ekspertiz sürecinde tamamen bilimsel yöntemlerden yararlanıldığı için bu işlemler, konunun uzmanları olan kişiler tarafından uygulanıyor. Evin gerçek değerini belirlemek için başvurulan değerleme sürecini SPK lisansına sahip uzmanlar başlatıyor. SPK lisanslı uzmanlar, bina değerleme işlemlerinin yanı sıra bina, arsa, arazi ve işyerleri gibi yerlerinin de gerçek değerlerini hesaplıyor.
Evin ekspertiz raporunu çıkarmak için çalışan SPK lisanslı gayrimenkul değerleme uzmanları, evin alım-satımı işlemleri haricinde görev alıyor. Raporlama uzmanları, ev için yapılan harcamalardan ve alım-satım işlemlerinden bağımsız olarak işlem yapıyor.
Konut Değerleme Raporu Neden Önemlidir?
Ev almak için yeterli birikimi olmayanlar, konut kredisine başvurma yöntemini tercih ediyor. Konut kredisi almak için satın almak istediği evin gerçek değerini öğrenmek isteyenler, konut değerleme işlemi yaptırmak istiyor.
Peki konut değerleme nedir? Konut değerleme, evin gerçek değerinin bilimsel yöntemler ve teknik incelemeler ışığında belirlenmesi olarak tanımlanıyor. Ev almak isteyenler almak istediği evin gerçek değerini ölçmek ve o miktarda konut kredisi almak için bu işleme ihtiyaç duyarken, evini değerin altında satmak istemeyen ev sahipleri de konut değerleme raporu almak istiyor.
Peki, gayrimenkul değerleme raporu ne işe yarar? SPK lisanslı gayrimenkul değerleme uzmanları, ev için çıkardığı konut değerleme raporu ile ev almak ve satmak isteyenlere yol gösterici olmayı başarıyor. Ev ipoteği koşuluyla konut kredisi almak isteyen müşteriler söz konusu olduğunda, bankalar konut değerleme raporu çıkarmak istiyor. Böylece borcun ödenmemesi gibi bir durum söz konusu olduğunda, banka evi satışa çıkarmak istediği fiyatı açık bir şekilde belirleyebiliyor.
Konut Değerleme Raporu Kaç Günde Çıkar?
Konut değerleme sürecine tabi tutulan ev için başlatılan ekspertiz sürecinde kapsamlı işlemler uygulandığı için uzun süreli bir çalışma sonucunda tamamlanıyor. SPK lisanslı gayrimenkul değerleme uzmanları, gerçek değerini belirlemek istediği evin ekspertiz raporunu çıkarmak için ortalama olarak 2-3 güne ihtiyaç duyuyor.
Konut değerleme işlemlerinde birbirinden farklı faktörler hesaba katılıp, çeşitli bilimsel yöntemler uygulanıyor. Gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından başlatılan ekspertiz süreci, detaylı işlemleri içerdiği için birkaç gün sürüyor.
Ev almak isteyen fakat yeterli birikimi olmayanlar “konut değerleme nedir? Konut değerleme raporu kaç günde çıkar?” sorusunun yanıtını merak ediyor. Evin gerçek değerinin alanında uzman kişiler tarafından hesaplandığı konut değerleme işlemleri, birkaç günlük süreci kapsıyor.
