Güvenilir kent yaşamını imkânsız kılan alanlarda kentsel dönüşüm şartları meydana geliyor. Kentsel dönüşüm kapsamında riskli yapılar yıkılarak yerine teknoloji ile uyumlu, güvenilir, modern ve depreme dayanıklı binalar inşa ediliyor.
Kentsel dönüşüm projesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kararı ile gerçekleştiriliyor. Doğal afetlerden kaynaklı oluşan zararları en aza indirmeyi amaçlayan kentsel dönüşüm uygulaması için gerekli merciye başvuruda bulunulması gerekiyor. Kentsel dönüşüm gerçekleşen bölgelerde yaşayan kiracıların mağdur olmaması için devlet birtakım destekler sağlıyor. Şöyle ki, kentsel dönüşüm kapsamına dahil edilen alanlarda kiracı olarak yaşayan kişiler, kentsel dönüşüm kira desteğine başvuru yapabiliyor.
Kentsel dönüşüm projesi kapsamında milyonlarca eski ve riskli yapılar yıkılarak yerine daha güvenli ve modern yapılar inşa ediliyor. Siz de projenin gerekli koşullarını sağlamanız halinde başvuruda bulunabilir, eski binalarınızın daha modern ve güvenilir yapılar olmasını sağlayabilirsiniz.
Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Nedir?
Türkiye’de depreme dayanıklı olmayan evlerin ve hasarlı binaların bulunduğu semtlerde kentsel dönüşüm projesi başlatılıyor. Kentsel dönüşüm projesinin hayata geçirileceği alanlarda kiracı olarak oturan kişilerin zarara uğramaması için devlet kentsel dönüşüm kira yardımı imkânı sağlıyor.
Kentsel dönüşüm uygulamasında mağdur edilmemesi amaçlanan kiracılar için başlatılan kira desteği ile insanlar hem daha yeni evlerde oturma imkânı buluyor hem de inşa sırasında konaklayabileceği başka güvenilir ev bulma fırsatı elde ediyor.
Kentsel dönüşüm projesi kapsamında başlatılan kira desteği her yıl farklı rakamlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirleniyor. Proje kapsamında belirtilen kira desteği riskli yapı olarak belirlenen binaların malik ve kiracılarına en fazla 18 ay boyunca ödeniyor.
Hangi Binalar Kentsel Dönüşüme Dahil Ediliyor?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başlatılan kentsel dönüşüm kaç yıllık binaları kapsıyor? Kentsel dönüşüm projesi, Türkiye’nin tüm illerinde hasarlı binaların veya depreme dayanıklı olmayan yapıların yer aldığı bölgelerinde uygulanıyor.
Kentsel dönüşüm projesi yalnızca riskli veya depreme dayanıklı olmayan yapıların bulunduğu bölgelere değil yeniden inşa edilmeye ihtiyacı bulunan yapılar içinde uygulanıyor. Yalnızca yenilenmesi gereken binaların kentsel dönüşüm projesine dahil edilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile ilgili yetkili şirketlere başvuruda bulunulması gerekiyor.
Kentsel dönüşüm projesinde ekonomik ömrü biten veya depremden zarar gören binaların yeniden inşası için istenen kentsel dönüşüm 2/3 çoğunluk sağlanamazsa acele kamulaştırma kararı uygulanıyor. Kentsel dönüşüm projesi için gerekli olan çoğunluk koşulu sağlanamadığında daire maliklerine binanın değeri üzerinden acele kamulaştırma bedeli ödeniyor.
Kentsel Dönüşüm İçin Gerekli Koşullar Nelerdir?
Kentsel dönüşüm projesinin uygulanması için devlet tarafından birtakım koşullar belirleniyor. Dolayısıyla kentsel dönüşüm başvuru şartları arasında birtakım faktörlerden bahsedilebilir. Bir binanın kentsel dönüşüm projesine dahil edilmesi için yapının taşıyıcı kolonlarından örnek alınarak riskli yapı raporunun alınması gerekiyor.
Hasarlı binanın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetkili kıldığı kuruluş tarafından raporlandıktan sonra, yapı sahiplerine tapu müdürlüğü tarafından tebligat yapılıyor. Tebligatın ulaşmasının ardından 15 gün içinde yapı maliki rapora itiraz etmezse, rapor kesinleşmiş sayılıp proje kapsamına dahil ediliyor.
Yapı sahibi riskli yapı raporuna itiraz ederse, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın belirlediği komisyon tarafından itiraz karara bağlanıyor. Yapı malikleri bu süreçte 60 gün içinde iptal kararı için idare mahkemeye daha açabiliyor.
Kentsel dönüşüm projesinin başlatılacağı durumlarda yapı sahibi, devletin sunduğu değerin yanı sıra Sermaye Piyasası Kurumu’ndan binanın gerçek değerinin belirlenmesini talep edebiliyor. Proje başlatılırken yapı malikleri ile müteahhit arasında sözleşme yapılıp, yıkım işlemleri başlatılıyor.
Kentsel Dönüşüm Başvurusunda İstenen Belgeler
Kentsel dönüşüm projesine başvurmak isteyen kişiler, birtakım evrakları tamamlayarak ilgili merciye başvuruda bulunması gerekiyor. Kentsel dönüşüm başvurusunda istenen belgeler şöyle sıralanıyor:
- Kentsel dönüşüm başvuru formu
- Tapu fotokopisi
- Bakanlık tarafından yetkilendirilen kuruluşun verdiği riskli bina tespit raporu
- Kimlik fotokopisi
- Hisse döküm belgesi
- Yapı yıkım bildirim formu
Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Başvurusu Nasıl Yapılıyor?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kentsel dönüşüm projesine dahil edilen bölgelerde oturan kat malikleri ve kiracılar için kira desteği sağlıyor. Hasar tespiti yapılan veya yıkımı gerçekleştirilen binaların durumuna göre değişik miktarlarda belirlenen kira yardımı için vatandaşlar birtakım soruların yanıtlarını arıyor.
Merak edilen sorulardan biri olarak kentsel dönüşümde kira yardımı için nereye başvurulur? Türkiye’nin 81 ilinde hayata geçirilen kentsel dönüşüm projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvuru yapılması gerekiyor. Proje kapsamında sağlanan kira desteğine bakanlığın sistemine e-devlet üzerinden başvuru yapabiliyor.
Kentsel dönüşüm projesinde başlatılan kira yardımı için yalnızca e-devlet portalı değil, Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Müdürlükleri’ne de başvuruda bulunabilirsiniz.
E-devlet veya Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Müdürlükleri üzerinden yapılan kira yardımı başvuruları onaylanan kişiler, kira yardımında istenen evraklar ile birlikte bulundukları illerdeki bakanlığın il müdürlüklerine başvuru için gitmesi gerekiyor.
Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı İçin İstenen Belgeler
Kentsel dönüşüm projesi kapsamında kira desteği almak isteyen kişiler, birtakım evrakları tamamlaması gerekiyor. Kentsel dönüşüm kira yardımı için gerekli evraklar şöyle sıralanıyor:
- Kentsel dönüşüm kira yardımı başvuru formu
- Malik veya kiracı kimlik fotokopisi
- Bina risk tespit raporu
- Tapu senedi aslı ve fotokopisi
- Nüfus kayıt örneği
- Vadesiz hesap cüzdanı fotokopisi
- Malik veya kiracıya ait elektrik, doğalgaz, su, telefon veya internet faturası
- Bina yıkım belgesi
Kentsel Dönüşümde Riskli Bina Tespiti
Doğal afetler neticesinde ağır hasar gören veya yıkılma tehlikesi bulunan binalar için risk tespiti yapılıyor. Kentsel dönüşümde riskli yapı tespiti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetkilendirdiği kuruluşlarda çalışan ve alanında uzman kişilerin yer aldığı bir ekip tarafından gerçekleştiriliyor.
6306 sayılı kanunun 3.maddesine göre bina hasar tespiti başvurusu için bina maliki veya kanuni temsilcisi tarafından yapılması gerekiyor. Çoğunluğun kararının aranmadığı tespit süreci için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri gereken bütün incelemeleri sağlıyor.
Riskli Binaların Yıkılması İçin Şartlar Nelerdir?
Kentsel proje kapsamında ekonomik ömrü biten veya doğal afetten hasar gören yapıların yıkılması için ilgili belediyelerden kentsel dönüşümde riskli bina yıkım kararı gelmesi gerekiyor. İl veya ilçede bulunan belediyenin vermesi gereken riskli bina yıkım raporu için birtakım evraklar talep ediliyor.
Bina yıkım ruhsatı için istenen belgeler şöyle sıralanıyor:
- Bina yıkım talep dilekçesi
- Bina tapu kaydı
- Bina risk tespit raporu
- Binanın boş olduğunu kanıtlayan evrak
- Bina yıkım planı
- Yasal ücretlerin ödendiğine dair makbuz
- Emlak raporu
- Bina altyapı aboneliği kesim evrakı
- İmar durum evrakı
- Bina fotoğrafı
Bahsi geçen belgeler ile bina yıkım ruhsatı için başvuru yapan kişilerin müracaatları 6 iş gününde sonuçlanıyor. Kat maliklerinin bina yıkım ruhsatı çıktıktan sonraki 60 gün içinde kararın iptali için ilgili merciye dava açma hakkı bulunuyor.
Kentsel Dönüşüm Avantajları Nelerdir?
Kentsel dönüşümden yararlanmak isteyen kişiler, kentsel dönüşüm avantajları ve dezavantajları konusunda bilgilendirilmek istiyor. Kentsel dönüşüm projesinin birçok avantajı bulunuyor.
Proje kapsamında binanın yeni inşası sırasında tapu ve kadastroya harç ödemesi yapmanıza gerek kalmıyor. Binanız için yıkım ruhsatı çıktığında yapının metrekare başına 1,5 katı kadar harcından muaf tutulabilirsiniz.
Kentsel dönüşüm projesine dahil edilen binaların inşasında noter harcı, damga vergisi, veraset ve intikal vergisinden muaf olabilirsiniz. Kentsel dönüşüm projesi kapsamına dahil edilen binalarda oturan kiracılar ve malikler için sunulan kira desteğinden 18 ay boyunca faydalanabilirsiniz.
Devlet doğal afet bölgesindeki risk altında kalan yapıların yeniden inşasında kentsel dönüşüm kredisi için başvurabilirsiniz. Devlet bu noktada kiracılar ve maliklerin kentsel dönüşüm projesi için çekeceği kredinin yüzde 4’ünü karşılıyor. Üstelik kanun kapsamında yapılan yeni değişikliklerle birlikte devlet kredinin tamamını karşılıyor.
