Ülkemizde yaklaşık olarak her iki senede bir araç muayenesi yapılması zorunlu olarak belirlenmiştir. Bu anlamda araç muayenesinde ağır kusurlar söz konusu olursa, aracın muayeneden geçemeyeceği söylenebilir. Bu ağır kusurlar aracın pek çok aksamını içerisinde bulunduran sorunlardan kaynaklanabilir. Hafif kusurlar muayene düzeyini çok fazla etkilemese de ağır kusurlar için aynısı söylenemez.
Bu anlamda fren ve göz muayenesi, direksiyon ve ön düzen muayenesi, ayna ve cam tertibat muayenesi, aydınlatma aksamı muayenesi, alt takım muayenesi, şase ve karoser muayenesi ve son olarak da diğer aksamların muayenesi gerçekleştirildiğine muayene sonlandırılır. Aracın sürüş güvenliğini etkiyecek olan her türlü durum ağır hasar olarak nitelendirilebilir ve bu da aracın muayeneden geçmemesi için nedenlerden biri olarak söylenebilir.
Fren Sistemi ile İlgili Ağır Kusurlar
Araçlar muayeneden geçerken 3 kategoriden birinin içerisinde yer almalıdır. Bunlar; kusursuz, hafif kusurlu, ağır kusurlu ya da emniyetsiz olarak sıralanmaktadır. Bir aradın ağır kusurlu olması, tamire ihtiyacı olduğu anlamına gelmektedir. Muayene sırasında ağır kusurlar ortaya çıkarsa, araç muayeneden geçemeyebilir. Bu kusurlardan biride fren sistemleri ile ilgilidir. Fren sistemi ile ilgili ağır kusurlar için bir sıralama yapacak olursak;
- El freninin tutmaması,
- ABS sisteminin çalışmaması,
- Fren diskleri ve balatlarının aşınmış olması,
- Frenlerin tutmaması,
- Yağ kaçağının olması,
- Balatalarda ve fren disklerinde çatlaklar,
- Sağ ve sol tekerlerde frenleme farkı olması.
Bu gibi durumların yaşandığı araçlar, muayenelerden geçememektedir.
Direksiyon Sistemi ile İlgili Ağır Kusurlar
Araç muayenelerinde direksiyon ile ilgili sorunlarla sık sık karşılaşılmaktadır. Bu nedenle direksiyon ile ilgili sorunların yaşandığı araçlar, muayeneden geçememektedir. Direksiyon sistemi ile ilgili ağır kusurlar, araç muayeneleri sırasında ortaya çıkmaktadır. Direksiyon ile ilgili ağır sayılacak kusurları sıralayacak olursak;
- Direksiyon son dayama noktası yanlış yerdeyse ya da yoksa,
- Direksiyon boşluğu varsa ya da sabitleme ile ilgili sorunlar yaşanıyorsa,
- Direksiyon simidi emniyetli bulunmadıysa,
- Direksiyonun bağlantı kollarında hasar ya da çatlama varsa,
- Rot kol başlarında arıza varsa ya da arızalanma belirtileri varsa,
- Servo direksiyona sahip araçların motorunda arıza bulunursa,
- Servo direksiyonlu araçların motorunda sızıntı olursa ağır kusur sayılmaktadır.
Sinyal Sistemi ile İlgili Ağır Kusurlar
Sinyal sistemi ile ilgili kusurlar, araç muayenesi için oldukça önemlidir. Bu nedenle muayene sırasında sinyal sistemi detaylı bir şekilde incelenmektedir. Bu bölge ile ilgili bazı ağır kusurlar bulunmaktadır. Sinyal sistemi ile ilgili ağır kusurlar için bir sıralama yapacak olursak;
- Far yükseklik ayarlayışının arızalı olması ya da bu sistemin olmaması,
- Far camı ya da reflektör özelliklerini yitirerek matlaşmayla oluşan buğu ve neme engel olmuyorsa,
- Fark yükseklik ayarı yanlış ayarlanmışsa,
- Far aydınlatmasın istenilen rengin dışındaysa,
- Far lambaları ya da arka stop farlarındaki ampuller arızalıysa,
- Fren lambasının rengi standart dışıysa,
- Dörtlü lambalar ve sinyaller doğru çalışmıyorsa araç ağır hasarlı sayılmaktadır.
Süspansiyon Sistemi ile İlgili Ağır Kusurlar
Süspansiyon sistemi ile ilgili ağır kusurları sıralayacak olursak;
- Ön aksan bükülmüş ve zor çalışıyor olması,
- Ön aksan kırık ya da çatlak olması,
- Ön aksan yağ sızdırması ve korozyon problemleri çıkarması.
Debriyaj Sistemi ile İlgili Ağır Kusurlar
Debriyaj sistemi ile ilgili ağır sayılan kusurları sıralayacak olursak;
- Debriyajın arızalı olması ya da aşınması,
- Vites değiştirmenin yerine getirilmemesi.
Emniyet Kemerleri ile İlgili Ağır Kusurlar
Trafik kazası gibi hayatı tehlikeye atan durumlarda ehliyet kemerleri, can kurtaran görevi görmektedir. Bu nedenle emniyet kemeri ile ilgili ağır kusurlar, araba muayenelerinde detaylı şekilde incelenmektedir. Emniyet kemerinin ağır kusurlarını sıralayacak olursak;
- Emniyet kemerinin hasarlı olması,
- Hava yastığının hasarlı olması,
- Korna fonksiyonunun çalışmaması.
Yol Takımları ile İlgili Ağır Kusurlar
Araç muayenelerinde detaylı şekilde incelenen bir diğer yer ise yol takımlarıdır. Yol takımları hasarlı olduğu halde, araç muayeneden geçememektedir. Yol takımı hasarları ile ilgili bir sıralama yapacak olursak;
- Yanlış lastik ebadı,
- Ön alt rotide hasar,
- Aynı akslar üzerinde farklı lastikler olması.
Yol takımları ile ilgili kusurlar bu şekilde sıralanmaktadır.
Stepne Lastik Ağır Kusur Mu?
Yedek lastik olarak da adlandırılabilecek olan stepnenin araç muayenesi esnasında gerekli olup olmadığı herkes tarafından merak edilen konulardan birisidir. Çünkü aracın lastik patlama durumlarında stepnenin araçta bulunma gerekliliği konusuna tüm araç kullanıcıları hâkimdir.
Bu anlamda şu soruyu sorarsak: Araç muayenesinde ağır kusurlar nelerdir? Stepne buna örnek olarak verilebilir. Araç muayeneye götürüldüğünde söz konusu stepne araçta bulunmaz ise bu durum ağır kusur olarak sayılır. Bu da beraberinde aracın tekrar eksiklerinin tamamlanarak muayeneye sokulmasını getirmektedir.
Araç Muayenesinde Lastik Ebatları Kusur Derecesi
Muayenelerde ağız hasar konusunda merak edilenlerden biri de araç muayenesinde lastik ebatları ağır kusur mu? Lastiklerin belirli boyutları oldukları belirlenmektedir. Bu anlamda lastik boyutu ile ilgili olarak çeşitli opsiyonlar bulunmaktadır. İzin verilen derece olan ebattaki lastikler muayene için geçer not alacaklardır. Fakat bunun dışında farklı ebatlarda lastik kullanımı söz konusu ise bunlar ağır hasar olarak kabul edilmektedir.
Genel olarak lastik çapını büyütmek de hem aracı zorlayacağı gibi hem de muayeneden kalmaya neden olabilmektedir. Aslında muayene için tercih edilen ağır hasarların hepsi sürücünün ve aracın güvenliği için söz konusu olmaktadır. Yani net bir cevap aranacak olursa araç muayenesinde lastik ebatları ağır kusur mu? Farklı ebatlar ağır kusurdur, denebilir.
Araç Muayenesinde Korna Kusur Derecesi
Araç muayenesi gerçekleştirilirken aracın pek çok bölümü ayrı ayrı incelenmektedir. Bu incelemeler kapsamında bakılan bir alan da aracın korna sistemidir. Korna aracın uyarı mekanizması olmaktadır ve çoğu kazanın önüne bu aksam ile geçilmesi sağlanmaktadır. Peki, araç muayenesinde korna ağır kusur mu?
Araç muayenesinde kornanın çalışmaması veya çalmaması ya da zor basma durumunun söz konusu olması, aracın bir sorunu olarak görülür ve bu da ağır kusur anlamına gelir. Eğer araç korna sistemi arızalı ise tamiri için verilen ek süre kullanılarak işlemler tamamlanmalıdır. Yani genel olarak bakıldığında araç muayenesinde korna ağır kusur mu? Evet ağır kusurdur ve aracın muayeneden geçmesini engeller.
Ön Cam Çatlak Muayeneden Geçer Mi?
Araç muayenesi yapılırken, cam için gerçekleştirilen inceleme ön camları kapsamaktadır. Bu anlamda ön camda çatlak veya kırık varsa bunun muayeneden geçip geçmeyeceği merak konusu olmaktadır.
Önceleri bu durumlar çok net olarak değerlendirilmese de yeni yapılan güncellemeler ile birlikte belirlenmiştir ki, sürücünün görüş alanı dâhilinde olan tüm kırık, çatlak ve çizikler ağır kusur olarak sınıflandırılır ve aracın muayeneden geçmesine engel olur.
Motor Yağ Kaçağı Ağır Kusur Mu?
Genel anlamda bakıldığında araç muayenesi esnasında ağır kusur olarak tahmin edilebilen motor yağı kaçağı aslında ağır kusur olarak görülmemektedir. Muayenenin asıl amacı aracın trafikte akışını engelleyen sorunları tespit etmektir. Bu açıdan bakıldığında da motor yağ kaçağı hafif kusur olarak değerlendirilir.
Fakat bu konu ile ilgili olarak aracın mutlaka tamir edilmesi gerekmektedir. Çünkü araçların motoru yağ ile çalışmaktadır ve yağ kaçakları devamlı olarak tamir edilmez ise aracın çalışması ile ilgili olarak büyük sorunlar meydana gelebilmektedir.
Muayenede Yangın Tüpü Ağır Kusur Mu?
İlkyardım çantası ve yangın tüpü konusunda aracını muayeneye sokmak isteyen kişiler merak içerisindedirler. Bunların eksikliğinin ağır mı hafif mi kusur olarak belirlendiğini öğrenmek istemektedirler. Bu anlamda araçta yangın söndürme tüpünün olmaması hafif kusur olarak nitelendirilir ve aracın muayeneden geçmesine engel olmaz. Ama olası durumlar ve güvenlik için mutlaka araçta bu aksamların bulundurulması gerekmektedir. Bu kural için değil güvenlik için önemlidir ve bunların da ne zaman ihtiyaç dâhilinde olacağı belli olmaz. O nedenle kural içerisinde hafif kusur sayılsa dahi araç içerisindeki kişilerin güvenliği için yangın tüpü ve ilkyardım çantaları bulundurulmalıdır.
Cam Silecek Suyu Ağır Kusur Mu?
Aracı için muayene gerçekleştirecek olan sürücülerin merak ettiği sorulardan araç muayenesinde ağır kusurlar nelerdir? Pek çok alanı olmakla birlikte bu alan dâhilinde ağır kusurlu olarak nitelendirilebilecek bir diğer konu da cam silecek suyu problemleridir.
Sürüş esnasında güvenlik sorunu yaşanmaması adına silecek suyu pompasının arızasız şekilde çalışır olması beklenmektedir. Bu anlamda cam silecek suyu da ağır hasar kapsamında değerlendirilir ve aracın muayeneden geçersiz olması anlamına gelir.
Muayenede Ağır Kusur Çıkarsa Ne Olur?
Araç muayenesi esnasında aksamların ağır kusurlu olarak değerlendirilmesinden sonra aracın sahibine yaklaşık olarak bir ay gibi bir ek süre tanınmaktadır. Bu sürenin amacı araçtaki sorunların giderilip tekrar muayeneye sokulması olarak değerlendirilmektedir ve bu süre içerisinde araç trafikte kullanılamamaktadır.
Eğer süreç içerisinde araç muayenesinde ağır kusurlar giderilmez ise muayeneden tam ücret alınmaktadır ve sürücünün dosyası da yanmaktadır. Bu nedenle muayene sonucu çıkan ağır kusurların hepsi bir an önce giderilmeli ve bu bağlamda tekrar muayene gerçekleştirilmelidir.
