Günümüzde ekonomik koşullarından en çok etkilenen sektörlerden olan gayrimenkul sektöründeki keskin değişimlerinde etkisi ile, kiralama yapan kişilerin işi gittikçe zorlaşıyor. Bu noktada özellikle de iş yeri kiralama da net ve brüt kira nedir? stopaj nedir? gibi sorular ve bunların hesaplamaları kafaları karıştırmaktadır.
Konut ve işyerlerinin mal sahibi tarafından kişi veya şirketlere kullanım için verilmesine kiralama adı verilir. Bu kiralama için bir bedel belirlenir. Bu bedel doğrultusunda da bir kira sözleşmesi akdi gerçekleştirilir. Bu ticari anlaşmanın getirisi olarak ta bir vergilendirme gereklidir. İşte bu noktada devreye net ve brüt kira bedelleri kavramları girmektedir. Eğer mesken bir konut ise bu durumda kira bedeli ne ise sözleşmeye yazılır ve aynı şekilde ödenir. Ancak mesken bir ticari amaçlı işyeri ise, bu durumda brüt ve net ayrımı önem kazanır. Bunun nedeni ise gelir vergisi kanunudur. Ödenecek olan kira bedelinde, stopaj vergisine bağlı olarak brüt kira çarpanı ve brüt kira oranı gibi kavramlar devreye girer.
Net Ve Brüt Kiranın Farkı Nedir?
Brüt kira kavramı, bir gayrimenkul ile ilgili toplam anlamda kira gelirinin ifadesidir. Yani vergiler ve giderler düşülmeden hesaplanmış olan kira miktarına brüt kira adı verilir. Net kira geliri ise; bahsettiğimiz giderler, vergiler gibi kesintilerden sonra kalan kira bedeline verilen addır. Net ve brüt kira arasındaki fark, örnek ile açıklandığında daha da kolay anlaşılacaktır. Bir işyerinin kira geliri 30.000 TL olduğunda, işletme giderleri ve vergiler kesildiğinde net kira bedeli 25.000 TL olacaktır. Bu bedel mal sahibine kalan rakamdır. Aradaki fark olan 5.000 TL ise vergi geliri olarak devlet tarafından değerlendirilmektedir.
Ev Kirası Ve İşyeri Kirası Farkı?
Ev kiraları için kira bedeli olarak, net ve brüt gibi farklılaşma yoktur. Brüt kavramı sadece işyerleri için geçerli olmaktadır. Ev kiraları net kira bedelleri ile sözleşmeye yazılır ve kesintisiz olarak net rakam şeklinde ev sahibine ödenir. Ev kirasında vergi var mıdır diye düşünenlere net olarak olmadığını söyleyebiliriz. İşyeri kiralama da ise net kira bedelinin % 20’si kesilir ve kalan bedelin yani % 80’inin tamamı mülk sahibine ödenir. Aradaki fark ise stopaj vergisi olarak maliyeye ödenen tutar olur.
Brüt Kira Geliri Ne Demektir?
Gayrimenkuller, konut olarak kullanılıyor ise, yapılan kira ödemeleri net kira rakamları üzerinden gerçekleşir. Sözleşmede kiralamanın konut olarak yapıldığı yazıyorsa, kira bedelinin bir kesintiye uğrama durumu yoktur ve kira bedeli direkt olarak net rakam olarak mal sahibine ödenir. Brüt kira geliri kavramında ise durum biraz farklıdır. Eğer ki mesken, konut olarak değil de işyeri olarak kiralanıyor ise, bu durumda net ve brüt kira kavramları ortaya çıkmaktadır. Net ve brüt kira işlemleri ise, Türkiye Cumhuriyeti Gelir Vergisi Kanunu’na bağlı olarak alınan kira stopaj vergisi temeline dayanır.
Brüt Kira Oranı Ne Anlama Gelir?
Brüt kira kavramı dahilinde önemli olan bir soru da brüt kira oranı nedir? sorusudur. Brüt kira rakamı belirlenmiş bir oran üzerinden uygulanır. Bir işletme adına yapılmış bir işyeri kira sözleşmesinde yazan kira bedeli, brüt kira bedeli olarak belirlenmiş olur. brüt kira oranı ise % 20 olarak belirlenmiştir. Bu stopaj payı ile ilgili tüm sorumluluk kiracınındır. Örnekle açıklarsak; kira bedeli 10.000 TL olan bir işyerinde, net kira bedeli 8.000 TL olacaktır. Vergi kesintisi yani diğer adıyla stopaj bedeli ise bu durumda 200 TL olacaktır.
Brüt Kira Çarpanı Ne Anlama Gelir?
Satın alınmış olan bir gayrimenkul, aylık olarak getiri sağlayacak kira bedelini belirlemek için yapılan, satın alma bütçesinin kaç ayda kendini finanse edebileceğini hesaplamak için yapılan işlem, brüt kira çarpanı nedir sorusunun cevabıdır. Bu hesaplama işlemi gayrimenkul alış maliyetinin, aylık olarak brüt kira rakamına bölünmesi sayesinde ortaya çıkar. Bu hesaplama ile kişinin kendini amorti etme süresi ortaya çıkar. Kira çarpanı konusu mevcut piyasadaki durumlara göre değişim gösterebilmektedir. Örnekle açıklarsak; satın alımı 2.500.000 TL olan bir ofisi 20.000 TL ile kiraya verilmesi halinde brüt kira çarpanı 125 olacaktır. 125 bölü 12 ay olarak hesaplandığında ise 10.41 ortaya çıkar. Bu da ortalama 11 ayda kendini finanse edeceği anlamına gelir.
Brüt Kira Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Net ve brüt kira konuları işyeri kiralama süreçlerinde karşımıza çıkan bir durumdur. Aslında brüt kira hesaplaması işlemi hiç zor değildir. Net olarak tanımı yapılmış olan kira bedeli üzerinden brüt kira bedelini hesaplamak oldukça kolay olmaktadır. Bu hesaplama işlemi için basit bir formül söz konusudur. Net kiranın 0.80’e bölünmesi ile brüt kira rakamı bulunabilmektedir. Bu işlem sonunda çıkan netice brüt kira bedelidir. Yani brüt bölüm aslında, kiranın % 20’si olan stopaj bölümüdür.
Brüt Kira Hakkında Bilinmeyenler
Brüt kira kavramı çoğu zaman karıştırılabilen bir kavramdır. Brüt kira ile ilgili bilinmesi gerekenler aşağıdaki gibi maddelenebilir;
- Brüt kiralarla ilgili olarak ilk ve en önemli bilgi, brüt kira ev kiralarında geçerli değildir. Ev kiralama sürecinde ortaya çıkan sözleşmede, brüt veya net kira diye bir ayrım durumu yoktur. Kira bedeli olan rakam ne ise, direkt olarak sözleşmeye yazılır. Bu rakam net kira bedeli olarak belirlenmiş olur.
- Brüt kira kavramı sadece işyeri ile ilgili kiralamalarda geçerlilik kazanır. İlgili gayrimenkul kiralaması yapılırken, mekanın özellikleri de düşünüldüğünde, sözleşme gereğince kira rakamı herhangi bir kesintiye uğramaz. Kira bedeli, kiralayan kişinin mülk sahibine ödediği rakamdır ve net bir bedeldir.
- Ancak gayrimenkul kiralama işlemlerinde net ve brüt kira diye bir ayrım yapılmaktadır. Bu durum kira sözleşmesinde de açık bir şekilde belirtilmektedir. Bu bağlamda sözleşme dahilindeki kira rakamı, brüt kira olarak tanımlanmıştır.
- Buna bağlı olarak; kira ödeme sürecinde kiranın % 20 lik bir oranı kesilir. Devamında % 80 lik oran kiralayana ödenir ve % 20 lik oran ise stopaj vergisi adı altında vergi olarak ödenmek durumundadır.
- Sözleşme dahilinde kira bedeli net olarak belirtilmiş ise, bu yukarıda bahsettiğimiz hesaplamanın mutlaka yapılması gerekir.
Özetle; Brüt kira nedir? Brüt kira hakkında bilinmeyenler nelerdir? sizler için özetlemeye çalıştık. Brüt kira; gayrimenkul sektöründe meskenini işyeri olarak kiralamak isteyen veya bir meskeni işyeri olarak kiralamak isteyen herkesin bilmesi gereken önemli bir detay konudur.
