BİREVİM, ev sahibi olmak isteyenlerin amacına ulaşması hususunda organizatör konumundadır. Yapılan bu organizasyonda ortaya çıkan hizmetlerin karşılığında, ilk tasarruf taksitiyle birlikte alınan ücrete BİREVİM hizmet bedeli denir. Hizmet bedelinin içeriği; tasarruf sahibine verilen her türlü hizmetin geri planında yer alan işletme, personel, reklam vb. gibi giderler, tasarruf sahibinin tasarruf taksitlerini atlatması ve ayrılması gibi durumlarda organizasyonun devamlılığı adına ihtiyaç duyulan finansal kaynak ve makul bir kardan oluşur.
Bu yazımızda yapmış olduğu hizmetlerin karşılığında tasarruf sahiplerinden talep ettiği BİREVİM hizmet bedelini tüm yönleriyle ele alıp, şeffaflık ilkesi gereği detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Öncelikle, “BİREVİM tasarruf sahiplerinden neden hizmet bedeli alır?, “Bu hizmetler nelerdir?”, “Tasarruf sahipleri hangi hizmetlerden istifade ederler?”, “Alınan BİREVİM hizmet bedelinin tüm taraflara yansımaları ne şekilde gerçekleşir?” gibi soruları net, açık ve şeffaf bir şekilde cevaplandırmakta fayda var.
Bir örnek verip onun üzerinden anlatmak daha anlaşılır olacaktır. Örneğin 100 farklı kişi ev sahibi olmak için BİREVİM çatısı altında bir araya gelsin. Bu 100 kişinin her biri ayrı ayrı BİREVİM’e alacakları evin bedeline göre değişen hizmet bedelleri ödesinler.
Ev sahibi olmak isteyen bu 100 kişiye 100 ay boyunca hizmet verecek olmasının gereği BİREVİM hizmet bedeline ihtiyaç duyar.
Bu 100 kişinin tamamının ev sahibi olabilmesi için 100. Kişi evini teslim alana kadar devam ettirilmesi mecburi olan bir organizasyon gereklidir. 100 kişiyle çıkılan bir yolda ilerleyen zamanlarda 10 kişinin ayrıldığını varsayalım. 90 kişi yoluna sağlıklı bir şekilde devam edemeyeceği için ihtiyaç olan 10 kişinin maddi olarak eksikliğini organizatör konumundaki BİREVİM diğer 90 kişiye hissettirmemelidir. Tasarruf sahiplerinin taksitlerini atlatması ve ayrılması gibi durumlarda organizasyonun devamlılığı adına ihtiyaç duyulan finansal kaynak, BİREVİM tarafından karşılanır.
BİREVİM, tasarruf sahiplerinin ödemiş olduğu tasarruf taksitleri, peşinat, ara ödemeleri tasarruf sahiplerinin teslimatı haricinde ne sebeple olursa olsun başka alanlarda kullanmaz, bu ödemeler üzerinden ekstra gelir elde etme çabasına girmez. Bunun İslam Hukuku açısından doğru olmadığını ve hak ihlali olduğunu bilir. Bu nedenle yeni istihdam oluşturma, şubeleşme hizmetleri gibi önemli yatırımlarını tamamen kendi sermayesi ve hizmet bedelinden elde ettiği kar ile gerçekleştirir.
BİREVİM, Birlikte Tasarruf Finansı Yöntemi’nin gelişmesi adına çok önemli bir fedakarlık yaparak, hizmet bedeli içerisinden gerekli masraflar giderildikten sonra kalan kısmı, zorunlu olmadığı halde kendi karından fedakarlık edip, tasarruf sahiplerine evlerini daha erken teslim almaları noktasında finansal kaynak olarak kullanır. Böylelikle BİREVİM’in almış olduğu hizmet bedeli gayet avantajlı bir şekilde tekrar tasarruf sahiplerine hizmet ve fırsat olarak döner. Tasarruf sahipleri, Birlikte Tasarruf Finansı Yöntemleri’nden daha çok fayda sağlasın diye, BİREVİM az kazanıp tasarruf sahipleri lehine avantajlar sunmayı tercih eder.
BİREVİM, kendisine güvenen, inanan binlerce kişiyi hayallerine kavuşturmak için titizlikle çalışmalarını yürütürken, organizatör olmanın yüklediği sorumlulukları sonuna kadar yerine getirme çabası içindedir. Sorumlulukları yerine getirirken duyulan maddi ihtiyaçlar hizmet bedeliyle giderilmektedir.
BİREVİM’in tasarruf sahiplerinden talep ettiği hizmet bedeliyle ilgili birkaç hususa daha değinmek gerekir. Bunlardan biri; talep edilen hizmet bedelinin neye göre ve nasıl belirlendiğidir.
BİREVİM hizmet bedeli belirlenirken üç kriter ön plana çıkar. Bunlardan ilki tasarruf sahibinin almak istediği evin değeri, ikincisi kaç ay taksitle ev almak istediği, üçüncüsü ise, finansal sorumlulukların ve operasyonel giderlerin farklılığından kaynaklı, tercih edilen ev alma yöntemidir. Tasarruf sahibinin almak istediği evin değeri 100 bin TL ise belirlenen oranlarda hizmet bedeli alınır. Evin değeri 200 bin TL ise buna göre bir hizmet bedeli alınır. Kısacası evin değeri hizmet bedelini doğrudan etkiler.
Vade uzadığında hizmet bedeli de artar. Bunun sebebini iki şekilde açıklayabiliriz. Vadenin uzaması demek, tasarruf sahibinin aldığı hizmetin süresinin de uzaması anlamına gelir. Daha uzun süre hizmet alan tasarruf sahipleri, daha kısa süre hizmet alan tasarruf sahiplerine göre hizmet bedelini farklı öderler. Vadenin uzunluğunun hizmet bedelini etkilemesinde bir diğer husus ise; uzun vadeler kısa vadelere göre her zaman daha büyük finansal sorumluluklar getirir. BİREVİM bu finansal sorumluluğun neticesinde uzun vadelerde hizmet bedelini kısa vadelere göre farklı alır.
Hizmet bedelini ödemiş bir tasarruf sahibinin, ilerleyen zamanlarda olası ekonomik sorunlardan dolayı BİREVİM yöntemlerinden ayrılması gerekebilir. Bu durumda hizmet bedeli tasarruf sahibine iade edilmez. Hizmet bedelinin iadesi ya da tasarruf sahibinin yöntemde kaldığı süre kadarının tahsil edilip, kalan kısmının iade edilmesi gibi farklı talepler akıllara gelebilir; ancak bu durumu bir örnekle ile açıklayalım.
Bir otobüse binip İstanbul’dan Elazığ’a gitmek istediğimizi düşünelim. Otobüs firması, tarafların faydası açısından 40 kişi dolmadan otobüsün hareket etmeyeceğini söylüyor. Sonunda 40 kişi bir araya gelip otobüse biniyoruz. Otobüste bulunan herkesin amacı Elazığ’a ulaşmak. Her birimiz oturduğumuz koltuk için bir ücret ödedik. Yolculuk devam ederken Ankara’ya geldiğimizde otobüste bulunan 5 kişi, Elazığ’a gitmekten vazgeçtiğini, Ankara’da inmek istediklerini söylüyorlar. Buna ilave olarak şoförden; ya bilet için verdikleri parayı iade etmesini, ya da İstanbul Ankara arasını alıp kalanını iade etmesini istemeleri tuhaf olacaktır. Bahsetmiş olduğumuz BİREVİM hizmet bedeli iadesi ya da hizmet alınan süre kadarının tahsilatı gibi konular da tıpkı bu örneğe benzemektedir.
Son olarak tasarruf sahiplerinden alınan hizmet bedelinin caiz olup olmadığı hususuna değinelim. Bu konuda sektörde ilk defa BİREVİM tarafından yaptırılan Fıkhi Uygunluk çalışmasının ilgili bölümünü sizlerle paylaşalım.
“BİREVİM hizmet bedeli, tasarruf sahibi ile süreç esnasında yapılan ilk akittir. Bu akit, bir ‘hizmet akdi’dir. Hizmet bedelinin içeriği; tasarruf sahibine verilen her türlü hizmetin geri planında yer alan işletme, personel, reklam vb. gibi giderler, tasarruf sahibinin tasarruf taksitlerini atlatması ve ayrılması gibi durumlarda organizasyonun devamlılığı adına ihtiyaç duyulan finansal kaynak ve makul bir kardan oluşur.
Bu tür hizmet akitlerinde verilen hizmetin dinen mahzursuz olması halinde ve tasarruf sahibinin rıza beyanında bulunması şartıyla yapılan akit caiz, bu akit karşılığı verilen hizmetten elde edilen ücret helaldir.
Tüm işleyiş boyunca tasarruf sahibi BİREVİM’le hizmet akdi, diğer tasarruf sahipleriyle de hibe/karz akdi yapmış olur. Bu akitlerden organizatör şirketle yaptığı hizmet akdi imzalanması ve ödemenin alınmasıyla, tasarruf sahipleriyle yapılan hibe/karz akdi de son tasarruf sahibinin ev ya da arabasının tesliminde veya son ödemenin yapılmasıyla noktalanmış olur. En hassas bakış açısıyla bile değerlendirildiğinde oluşabilecek ‘fesad’ durumu teslimatla ortadan kalkmış olur.”
