Vefa hakkı adından da bilindiği üzere oldukça vefalı bir uygulama olmaktadır. Herhangi bir malın ya da taşınma alınma durumunda eski gayrimenkul sahibine alma hakkının daha önce verilmesine geri alım (vefa) hakkı denilmektedir. Bu hak oldukça güzel bir imkan olup kişiler eski satmak istedikleri mallara kavuşup onları alma imkanına sahip olabilirler. Bir kişi bankada kredi ödediği zaman vefa hakkını kullanmaya hak kazanabilir. Kredi öderken banka tarafından ipotek olan mal ipotek kalktığı zaman satışa çıkarılırsa ilk alma şansı malın eski sahibine verilmektedir. Bu kişiler için oldukça önemli ve avantajlı bir durumdur. Her açıdan avantaj sağlayan durumda bu hakkın tanınması kişinin biraz olsun rahatlamasını ve malınızı kaybetmemeye yol açar.
Geri Alım (Vefa) Hakkı Kullanım Süreci
Bir vefa kullanımında kişi ipotek ya da farklı durumlarda malları için vefa talebi oluşturabilir. Daha sonra kişi bu vefa talebi ile mallarını alabilir ve onlara kavuşma imkanına sahip olur. Bir gayrimenkul mal satışa çıkarıldığı zaman eski sahibine verilen hak ile onu almaya hak kazanan kişi de hiçbir kısıtlama yapılmadan malını alma ya da kiralama hakkına sahiptirler. Vefa hakkı kazanan kişide her hak bulunup kısıtlanan hiçbir hakkı yoktur ve bu sayede kişi malını hangi yönde kullanmak istiyorsa o yönde kullanarak işlemine devam edebilir.
Geri alım yani vefa hakkı hiçbir şekilde kimseye devredilmez ve bu mal sadece miras payı ile sahibinden başkasının himayesine girebilir. Kişi ölmeden herhangi birine bu malını devretmek istiyorsa kendine hazırlattığı sözleşme ile bu işlemini gerçekleştirebilir. Bu da avantajlardan bir başkası olmaktadır. Vefa hakkı süresi oluşturduğu tarihten sonra on yıl devam etmektedir. On yıl sonra vefa hakkı ortadan kalkarak normal satış işlemleri gerçekleşmektedir.
Geri Alım (Vefa Hakkı) Avantajları Nedir?
Geri alımda tanınan vefa hakkı oldukça avantajlı bir durumdur. Herhangi bir olumsuz durumda ya da ipotek durumunda kişinin el konulan malının daha sonra satışa çıkarıldığı zaman on yıl kadar süre ile gayrimenkul sahibinin ilk önce alma hakkı vardır. Bu da oldukça avantajlı bir durumdur. Vefa hakkında bu işlemlerin olması kişinin mallarına bir an önce veda etmeden onlara tekrar sahip olma şansını yakalaması olmaktadır. Bu oldukça avantajlı bir durumdur.
Kişi bu sayede maddi ve manevi değeri olan eşyanın elinden kaybolup gitmesini izlemeden önce onu nasıl alacağı konusunda çalışmalar yaparak malını kurtarmaya çalışır. Özellikle manevi değeri yüksek olan malların kaybı insanlara psikolojik olarak hüzün ve çöküntü verse de vefa hakkı sayesinde bunlar en aza indirilerek işlemin yapılması amaçlanmıştır. Bu yüzden kişiler mallarımı kaybettim korkusundan ayrılarak onlara geri nasıl sahip olabilirim yollarını aramaya başlamalıdır.
Geri Alım Hakkı Ücreti Ne Kadar?
Geri alım hakkı ücreti ne kadar? konusunda bazı hususlar dikkate alınır. Taşınmazın satış işleminin gerçekleştiği sırada vefa hakkının kurulması neticesinde devir harcının dışında herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Bunun yerine binde 7.5 oranındaki damga vergisi alınmaktadır. Satış sonrasında noterde vefa sözleşmesi yapılmaktaysa binde 5.94 oranındaki tapu harcının ödenmesi gerekir. Geri alım hakkının tapu ya da noterde ödenmesine bağlı olarak ücrette değişiklikler gözlenmektedir.
Geri alım hakkı için bazı belgelerin ve evrakların da hazır edilmesi gerekir. Bundan dolayı satışa birlikte geri alım hakkı kurulacaksa resmi senet talep edilir. Satış sözleşmesinden ayrı şekilde geri alım hakkı için de noter tarafından düzenlenen sözleşme aranmaktadır. Resmi senet, sözleşme, belediyen alınan yazı, tüzel kişi varsa tüzel kişinin yetki belgesi de aynı şekilde yer almaktadır. Geri alım hakkı ücreti ne kadar? konusunda bu detaylara dikkat edilir.
Geri Alım Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Geri alımda merak edilen konulardan biri de bu geri alım vefa sözleşmesinin nasıl yapıldığı olacaktır. Bunun için üç dört tane adım izlemek gerekir. İlk önce istenilen belgeler ve sözleşmeler hazır olmalı ve daha sonra geri alım sözleşmesi yapılmaktadır. Tapu ve kadastro alanlarında yapılan bu sözleşme ile kişiler tarafların istekleri ve ricaları konusunda tapuya şerh koyma imkanına sahip olup noter onaylı sözleşme kimlik ve pasaport kartı ve fotokopisi zorunlu deprem sigortası geri alım sözleşmesi yaptırmak isteyen kişiler için yeterli olacak belgeler arasında olmaktadır. Geri alım sözleşmesi oluşturmak kolay bir işlem olup hemen orada sözleşme işlemi halledilir. Birevim firmasından da geri alım hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
Geri Alım Hakkında Dikkat Edilecek Hususlar
Geri alım hakkı için kişilerin bilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunur. İlk olarak bu hakkın süresinin olduğunu bilmek gerekir. Bu hakkın azami süresi şerh tarihinden itibaren olmak kaydıyla 10 yıldır. Bu sürenin sonunda malikin talebiyle terkin edilmektedir. Satış işlemi sırasında vefa hakkı saklı tutulmaktaysa satış resmi senedine de bu hak yazılmaktadır. Satış işleminin gerçekleşmesinden sonra bu hak istenmekteyse noter tarafından düzenlenen sözleşme aranmaktadır.
Geri alım hakkı kişinin taşınmaz mal üzerindeki haklarını kullanmasını engellememektedir. Geri alım hakkı kütüğün şerhler sütununa şerh edilmektedir. Gayrimenkulün yeni sahibinin herhangi bir kullanım hakkında sınırlama olmamaktadır. Kişi gayrimenkul kullanabilir ya da kiralama gibi durumlardan faydalanabilir. Aynı zamanda 10 senenin geçmesi halinde geri alım hakkı geçerliliğini yitirmiş olur. Geri alım hakkında dikkat edilecek hususlar bunlardan oluşur.
Geri Alım Hakkı Miras Yoluyla Geçer Mi?
Kişinin başkasına satmış olduğu malı tek taraflı olarak geri alması anlamına gelen geri alım hakkı miras yoluyla geçer mi? Tapu siviline resmi şekilde yapılması gereken bu hak için 10 yıllık hak düşürücü süre bulunur. Miras yoluyla mirasçılara geçmesi mümkündür. Bunun için sözleşme gerekir aksi durumda sözleşme yoksa eğer devredilmesi beklenmemelidir. Genellikle tapudaki satış işlemleri yapılması aşamasında geri alım hakkı da bu sözleşme konmaktadır.
Aynı metnin içinde hüküm olarak bu hakkın konmuş olmasına dikkat edilmelidir. Bu hakka da iki nedenden dolayı başvurulur. Acil durumdan dolayı satmak zorunda olunan taşınmazın çok ucuza satılması halinde geri almak içindir. Buna ek olarak bir diğer neden ise borç karşılığı olarak borcunu ödeyene kadar teminat şeklinde yapılır. Geri alım hakkı için bedel kararlaştırmaya gerek kalmaz. Hakkın kimlere tanındığının belirtilmesi yeterli olur. İlk satımdaki bedel geri alım hakkı içinde geçerlidir.
