Ülkemizde aracınızı satmak istediğinizde işlemlerinizi resmî kurumlar olan noterler aracılığıyla gerçekleştirmelisiniz. Bu aşamada yasal prosedürler kimi alıcı ve satıcılara karmaşık gelebileceğinden dolayı noter süreci dikkatli olunması gereken bir süreçtir. Peki araç satın alırken noter işlemleri nasıl gerçekleştirilir?
Notere Gitmeden Önce Neler Yapılması Gerekenler
Satış işlemleri için notere gitmeden önce işlemlerinize kaparo ile başlayabilirsiniz. Kaparo sürecinden sonra satış işlemi için gereken evrakları temin edebilirsiniz. Bu aşamada evrakların çoğunluğunu aracın satıcısının tamamlaması gerekmektedir. Aracın satış işlemi için satıcının hazırlaması gereken belgeleri şöyle sıralamak mümkündür:
- Kimlik belgesi (Nüfus cüzdanı, pasaport ya da ehliyet gibi resmî kurumlarca verilip nüfus cüzdanı yerine kullanılabilen resmî bir belge)
- Ruhsat (Herhangi bir noktası okunamayacak kadar yıpranmış ya da yırtılmış olan ruhsatlar yenilenmelidir)
- Trafik belgesi
- Satış işleminizi başka biri sizin adınıza yapacaksa vekaletname
Bunların dışında tedbirli olunması adına dikkat edilmesi gerekenler şöyledir:
- Satılacak olan aracın Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ya da trafik cezası borcunun olup olmadığına bakılmalıdır. Bunun sorgulaması ise Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinden araç borç sorgulama işlemi kısmından yapılır.
- Aracın satıcısı araca ait ödenmemiş trafik cezası ve vergi borçlarından sorumludur. Araç, vergi borcu ya da trafik cezası olması durumunda satılamaz.
- Bunların dışında TÜVTÜRK’ün verdiği araç muayenesi hizmetinin sorgulanması ve muayene yapılmamış ise yaptırılması gerekmektedir. Araç muayene ücretini ise satıcı ödemelidir. Aracın muayene tarihini plaka üzerinde yazan muayene pulunu kontrol ederek öğrenmek mümkündür. Bu konuda bankalar oldukça dikkatli davranmaktadır.
- Satıştan önce Zorunlu Trafik Sigortası poliçesini yeniletmek de satış öncesi yapılması gereken işlemler arasındadır. Zorunlu Trafik Sigortası olmayan araçların satışı yapılamaz.
Noterde Hangi Evrakların Teslim Edilmesi Gerekir?
Türkiye sınırları içerisinde gerçekleştirilen, araç alım satımı işleminde ödenmesi gereken en önemli ücret noter harçlarıdır. Her iki tarafın da haklarını adil bir şekilde korumak, anlaşmanın geçerliliğini sağlamak ve özellikle hukuki bir zemine oturtmak için büyük önem taşır. Bu işlemler sırasında ödenmesi gereken ücretlerse belirli kurallar ve tarifelere göre değişir.
Alıcı ile satıcı, noter hizmet bedelini çoğunlukla eşit oranda karşılarlar. Bu bedel, noter onaylı satış sözleşmesi, vekâletname ve diğer resmi evrakların düzenlenmesini içerir. Noter masrafları, taraflar arasında adil bir şekilde paylaşılarak karşılanır. Noter hizmet bedeli, aracın alım satım değeri, noterlik tarifesi ve bölgeye göre değişiklik gösterir.
Bu harçlar, aracın değerine, noterlik tarifesine ve bulunduğunuz bölgeye bağlı olarak değişiklik gösterir. Genellikle alıcı, noter harçlarını karşılamaktan sorumludur. Taraflar arasında yapılan anlaşmaya bağlı olarak satıcı da noter harçlarını ödemeyi üstlenebilir. Ödeme planı ve yöntemi de noter tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde uygulanır. Noter hizmet bedeli ve harçları, ödeme sorumluluğuyla ilgili detaylar noterle yapılan sözleşmede belirtilir. Bu ücretlerin tamamının veya bir kısmının hangi tarafça ödeneceği taraflar arasında önceden belirlenmelidir. Araç alım satımında noter işlemleri için ödenen ücretler, adaletli ve eşit olarak yapılır.
Noterde Hangi Evrakların Teslim Edilmesi Gerekir?
Araç alım satımında yapılan noter işlemleri, taraflar arasında gerçekleşen anlaşmanın resmi bir nitelik kazanması açısından ve hukuki yönden güvence altına alınabilmesi için gereklidir. Bunun için talep edilen ve notere teslim edilmesi gereken evraklar, kişilerin kimlik doğrulamasını sağlamak ve işlemin hukuki geçerliliğini temin etmek amacıyla yapılır. Araç alım satım işlemlerinde, notere teslim edilmesi gereken temel evraklar vardır.
- Kimlik belgeleri: Alıcı ve satıcı tarafından notere sunulan en temel belgelerden biri kimlik belgeleridir. Nüfus cüzdanı veya ehliyet gibi resmi kimlik belgeleri, tarafların kişisel bilgilerini doğrulamak amacıyla notere teslim edilmelidir.
- Araç tescil belgesi: Satıcı, araç tescil belgesi ile notere gelmelidir. Bu belge, aracın resmi olarak kayıtlı olduğu kurumu ve araçla ilgili temel bilgileri içerir.
- Satış sözleşmesi: Noter onaylı satış sözleşmesi, alıcı ve satıcı arasındaki anlaşmayı resmi bir belge haline getirir.
- Vekâletname: Eğer alıcı veya satıcı, bir vekil aracılığıyla işlem gerçekleştiriyorsa, noter onaylı vekâletname teslim edilmelidir. Vekâletname, vekilin yetkilerini belirtir ve işlemlerin güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlar.
- Araç muayene raporu: Araç muayene raporu, aracın güvenliği ve mekanik durumu hakkında detaylı bilgiler içerir. Bu rapor, noter tarafından talep edilen önemli bir belge olup, aracın satış işlemi için gerekli güvenlik standartlarına uygun olduğunu doğrular.
Noter, taraflar tarafından teslim edilen belgeleri titizlikle inceleyerek gerektiğinde düzeltmeler yapar ve işlemleri onaylar. Tarafların güvenliği ve haklarının korunması amacıyla noter işlemleri, adil ve şeffaf bir şekilde gerçekleştirilir.
Araç Satarken Noter İşlemleri Nasıl Yapılır?
Araç satış süreci sırasındaki noter işlemleri kısa sürede tamamlanan işlemlerdir. Bunun için gerekli belgeleri topladıktan sonra bir dosyaya yerleştirip yanınıza almanız gerekmektedir. Noterde araç satış işlemleri şu adımlarla gerçekleşir:
- Noter görevlileri araç ruhsatı ile satıcı ve alıcının kimliklerini isterler. Araç satışı vekaletle gerçekleşecekse vekaletnamenin de verilmesi gerekir. Görevliler kimlik bilgilerini kontrol eder ve diğer belgeleri ister.
- Notere herhangi bir belgenin yanlış ya da eksik verilmesi durumunda satış işlemi yapılamaz.
- Araç satışına engel olacak vergi borcu, trafik cezası ya da ipotek gibi bir durum olup olmadığı kontrol edilir.
- Satış işlemine engel bir durum yoksa noter görevlileri tarafından satış sözleşmesi hazırlanarak alıcı ve satıcıya verilir.
- Alıcı ve satıcı tarafından sözleşmeye imza atıldıktan sonra tescil işlemine geçilir. Noter devri böylece yapılmış olur.
- İşlemler tamamlandığında satıcı adına olan ruhsat iptal edilir ve yeni tescil belgesi hazırlanır.
- Noter satış işlemleri bu adımlar sonrası gerçekleşmiş olur.
Noter Devir İşleminden Önce Ücret Nasıl Ödenir?
Araç alım-satım işlemlerinde sürecin güvenli bir şekilde ilerleyebilmesi için devir işleminden önce ücretin blokeli olarak ödenmesi tavsiye edilir. Noter işlemlerini ödemeyi blokeli havale gibi bir yöntem ile aldıktan sonra gerçekleştirerek sözleşmeyi imzalamanız yararınıza olacaktır. Sonrasında satış belgesini de yanınıza alarak blokeli olarak havale edilen bankaya gidip aracın ücretini teslim alabilirsiniz.
Ödeme işlemlerinde noter hizmetleriyle ilgili ödeme seçenekleri de çoğaltılmış durumda. Noterlerde sunulan kredi kartı ya da banka kartı ile ödeme alternatiflerini de değerlendirebilirsiniz. Bunların yanında güvenli ödeme seçeneği de sunuluyor. Bu alternatifte para transferinin güvenilir bir şekilde gerçekleştirilmesi hedeflenir. Güvenli ödeme seçeneğinde ödenecek tutar, noterlerde açılan emanet hesaplara geçirilir ve noterde alım-satım işlemlerinin yapılmasının ardından aracın bedeli satıcının hesabına aktarılır.
